|
Voorbeelden van enneatypen uit de praktijk |
De documentaire serie Profiel van de KRO, HUMAN en IKON portretteert sinds 2005 bekende Nederlanders. De televisieserie beoogt wat dieper te graven dan de standaard interviews. Zo worden ook intimi over de betreffende persoon ondervraagt. En dat levert belangrijke aanvullende biografische informatie op.
Voor mij was de serie een goede gelegenheid om de bruikbaarheid van mijn enneatyperingen te testen. Ik streef er naar om van ieder in Profiel geschetste persoon het enneatype van de geboortedag te berekenen. Ik geef ter plekke in mijn enneatabellen een link naar Uitzending gemist zodat iedere enneagram onderzoeker gemakkelijk kan nagaan wat de voorspellingen waard zijn.
Gpersonen die volgens mij wel heel treffend bepaalde enneatypen vertegenwoordigen bespreek ik bij voorkeur op deze pagina. Want een raak getroffen psychologisch portret zegt meer dan duizend woorden. Een goed portret toont niet alleen kenmerken van de persoon, maar ook motivaties en de historische context. Om die reden is het zo spijtig dat zoveel enneatyperingen die op het internet staan, niet alleen buitengewoon ongenuanceerd zijn, maar ook historisch gezien de plank misslaan. Het is vooral van horen zeggen kennis, waarbij net als in de astrologie de kenners meer uitgaan van de vooroordelen die in hun boeken staan dan dat ze de moeite hebben genomen zelf serieus onderzoek te doen.
Veel mistyperingen zijn het gevolg zijn van het feit dat enneagram-auteurs er voetstoots vanuit gaan dat enneatypen willekeurig over de tijd verdeeld zijn. Dus dat er bijvoorbeeld in ieder jaar evenveel vijven als drieën geboren worden. Maar dat is volgens mijn statistieken en observaties beslist niet het geval: Enneatypen verschijnen juist als generaties in de tijd. Met wat goede wil kunt u met een hedendaagse enneagrambril op elk jaar en in elke firma wel wat relatieve vertegenwoordigers van ieder enneatype vinden, maar objectief, historisch en statistisch gezien houdt dat geen steek. Ik kon echt geen recente 5w4 dichter van het formaat van Gerrit Achterberg vinden: Filmische hommage aan de dichter Gerrit Achterberg 1 en deel 2.
En in Achterbergs geboortejaar (1905, 5w4 jaar) berekende ik geen enkele drie. Maar wel veel eigenzinnige denkers als Viktor Frankl, Arthur Koestler, Greta Garbo, Elias Canetti, Albert Speer, Ida Gerhardt, Willy Walden, Ayn Rand, Jean-Paul Sartre en Marcel Lefebvre om er maar een paar te noemen. En het is toch duidelijk dat deze in een 5w4 jaar geboren personen een volstrekt andere generatie vormen dan de toonaangevende 3, 6 en 9 attachment types van nu. Wie de Nachtwacht van de in een 5w4 tijd geboren schilder Rembrandt (1606) bestudeerd, ziet onder 18 schutters geen enkel attachment type. Je ziet excentrieke mannen met snorren en hoeden die allemaal een andere kant uitkijken. Ze zijn bepaald geen op elkaar afgestemde figuren uit een of andere Flash mob. Het gaat meer om een samenraapsel van in zichzelf ingekeerde wezens. Alleen het rennende meisje (volgens sommigen een engel) kijkt ons vluchtig in de ogen.
De
anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp toont acht chirurgen
rondom een lijk: Nicolaes Tulp, Jacob Blok, Hartman Hartmansz.,
Adraen Slabran, Jacob de Witt, Mathijs Kalkoen, Jacob Koolvelt en
Frans van Loenen.
Deze heren lijken opmerkelijk veel op elkaar. U hoeft geen gecertificeerd enneagramdeskundige te zijn om dat feit in te zien. Wat is hier aan de hand? Had Rembrandt maar één model tot zijn beschikking? Was het een kwestie van mode? Of zijn in lijken geïnteresseerde chirurgijns nu eenmaal van een bepaald enneatype en waren mijn berekeningen slechts een kwestie van selectie?
Deze hypothesen kunnen allemaal waar zijn, maar feitelijk waren de afgebeelde personen gewoon tijd- en plaatsgenoten van elkaar. En tijd- en plaatsgenoten lijken nu eenmaal op elkaar, hoezeer hun Ik ben uniek ego zich daar ook tegen verzet. Ik denk aan tweelingen die objectief gezien enorm op elkaar lijken, maar toch volgens enneatypeerders een ander enneatype zouden kunnen hebben. Maar is dat ook zo?
In de Gouden Eeuw berekende ik vooral vieren en vijven en vanaf 1632 een enkele negen. Is dit toeval?
Ik denk het niet. Want ik zag te vaak zinvolle enneagrampatronen.
De extreme 5w4 denker Descartes (1596) koos voor de ratio van het menselijk intellect. Hij geloofde in de ziel, maar hij ontkende de waarde van affecten. Pas in 1627 zie ik de eerste 4w5 natuurfilosoof verschijnen: Robert Boyle (1627). In 1632 verschijnt de empirist John Locke (5w4 of 9). De filosoof Spinoza (1632) scoort zowel hoog op de 4w5 voeler/denker als op de som ervan de negen.
In Rembrandts tijd speelde het moeilijk te overbruggen conflict tussen de empirisch waarneembare werkelijkheid (senses) en de ratio een rol. Oftewel het conflict tussen aan den lijve ervaren eb voelen (4) en het logische denken (5). Het was een 4, 5 en 9 tijd, waarin de negens die 4-5 kloof tussen voelen en denken trachtten te overbruggen.
Maar de uit mijn onderzoek evident naar voren komende cultuurhistorische context van het enneagram wordt in de enneagramwereld nog niet geaccepteerd. Omdat ze zich niet oriënteerden op de evidente Zeitgeist van ieder individu, maar op het denken en voelen van nog onbestemde individuen. Zeg maar de onnozele zwevende kiezers. En dan lijkt ieder individu vanuit zijn empirische bubble gezien weer anders te zijn, Lang leve mijn unieke individu! En om dat te vieren kies ik ñatuiurlijk voor de tegen het estabishment indruisende tegenpartij. Want ik snap niets van de huidig gemaakte politieke keuzen en praktijk.
Maar als er maar vier elementen van de ziel bestonden, zeg maar aarde, water, lucht en vuur. En u scoorde op elemententest respectievelijk 4, 3, 2 en 1 op hen? Zou u dan aardetype zijn? Nee, dat is empirisch gezien onwaarschijnlijk met 60% kans op het tegeendeel. En toch klopt het waarschijnlijke volgens u, Wat is er dan dan de hand? Ruzie, zowel binnen u zelf als met anderen die niet zo hoog op een bepaald element scoorden als u.
Veel enneagram coaches verzuchten weliswaar dat ze onder een drie cultuur leven, maar uit hun waarneming lering trekken en dus veel vaker drieën typeren, dat doen ze liever niet. Want dan zouden ze hun geschriften en verdienmodel grondig moeten herzien. Hun klanten die erop staan om een uniek ego te bezitten zouden dat niet accepteren.
En
toch zouden veel enneagram coaches van mijn statistieken over de
Zeitgeist kunnen leren. Maar Enneagramtesten
werden helaas voor de historische blinde vlekken van
enneagramtypeerders genormaliseerd.
De testen worden dus zodanig aangepast dat in een 3-6-9 attachment
tijd nog genoeg gevallen van de andere enneatypen tevoorschijn komen.
En aldus wordt de 3w4 of 9 acteur Johnny
Depp (1963) als een 4w5 gezien, terwijl hij als hard werkende
acteur alleen maar met succes romantische
typen uit Piracy
in the Caribbean tijden speelt.
En in die valkuil trappen typeerders aldoor als ze zich met stompzinnige celebrity typing bezig houden, waarbij ze geen onderscheid maken tussen de persoon zelf en de rol die hij of zij speelt. Daardoor worden hardwerkende verpleegkundigen eerder als een type 2 (Helper) bestempelt, terwijl ze zich vooral als een type 3 (Doener) of type 6 (Loyalist) gedragen.
Maar een 3w4 of 9 attachment type in een 3-6-9 jaar uit 1963 is nog geen 4w5 als Baudelaire (1821) of Dostojevski (1821). Want die personen leefden immers in een volstrekt andere tijden. De kans is groot dat dat ze de wereld van deze auteurs niet eens begrijpen.
De door Friedrich Rückert (1788, 4w5 jaar) beschreven bittere Kinderdood was in de zogenaamde Romantiek aan de orde van de dag. Als je nog niet als vier of vijf geboren was, dan werd je wel een vier voeler of een vijf denker door je hart en ziel te openen voor de alom aanwezige pijn en het dagelijkse verdriet in het leven.
Maar toch veronderstellen contrafobische zessen en drieën op de enneagramfora nog steeds dat ze ook een 4, 5 of 9 zijn. En identificeren 3w4-en zich met hun vier vleugel en zijn ook de voor elk wat wils tritypes bij deze kameleons erg populair. De jonge fakebook generatie is nu eenmaal het getoonde beeld bepalend. Maar You ain't seen nothing yet besef ik na de bestudering van de denk- en leefwereld van de historische persona die objectief gezien in echt andere tijden leefden.
Wie de geboortejaren van de getypeerde personen in de serie Profiel of in dayscores.pdf bestudeert, merkt al snel op dat soortgelijke enneatypen in dezelfde jaren verschijnen. Ik denk dan meteen aan het fenomeen Zeitgeist/Tijdgeest (wiki):
De tijdgeest (ook wel aangeduid met het Duitse Zeitgeist) is de kenmerkende manier van denken en handelen van het merendeel van de bevolking in een bepaalde tijd.
In de jaren 20 (roaring twenties) was de tijdgeest losbandig. Zo wordt de tijdgeest van de jaren vijftig gekenmerkt door gelatenheid, terwijl die van de late jaren zestig eerder als progressief wordt gezien. Begin jaren 70 wordt wel aangeduid met de wij-generatie, het denken voor wat belangrijk is voor de totale bevolking, flowerpower. Halverwege jaren 70 tot halverwege jaren 80 het doemdenken, in de muziek uitte zich dit in punk, new wave en gothic. In de jaren 80 was er de ik-generatie, die met name materialisme en individualisme belangrijk vonden.
Het begrip komt van de Duitse filoloog Johann Gottfried von Herder, terwijl het door Christian Adolph Klotz een naam kreeg.
Enneatypen lijken elkaar ook in als generaties in de tijd op te volgen. Om die reden kunt u aan de hand van iemands geboortejaar al heel aardig het meest waarschijnlijke enneatype voorspellen. Zie: dayscores.pdf voor de dominante enneatypen met vleugel in een bepaalde periode.
Ik kan daar inmiddels niet meer omheen. Deze niet door mij verzonnen statistieken treffen te vaak de Zeitgeist van een generatie aan om op toeval te kunnen berusten. Degelijke zaken zijn te vergelijken met de uitspraak In mei (Stier) legt elke vogel een ei, waar in het Noordelijk halfrond op zijn minst een kern van waarheid in zit. En ook cultuurhistorisch bezien bestaan er lente- zomer- en herfst- en wintertijden, al zijn die door de waan van de dag voor ons moeilijk te ontwarren.
Uit mijn astrologische statistieken blijkt bovendien dat een typische 3-dag ook hoger dan gemiddeld scoort op de 6 en de 9. En wel in zo'n sterke mate dat dit niet meer op toeval kan berusten. De enneatypen 3, 6 en 9 worden tot de attachment types gerekend. Tijdens zo'n 3-6-9 periode worden zelden overtuigende enen, vieren of zevens (rejection types) of vijven en achten (met de twee rejection types) aangetroffen. Alleen de 2w3 komt relatief nog vaak voor. En de 2w1 zien we vooral in de overgang van periode met beroemde frustratietypen naar attachment typen.Dergelijke enneagram patronen kunnen niet meer op toeval berusten. En dus ging ik maar door met mijn op statistiek berustende onderzoek naar de relatie tussen het enneagram en de astrologie door. Ik werd in 2014 door dit zoekproces de enige niet astrologisch geschoolde AstroDienst Database redacteur (svi), maar die rechten werden me in 2019 weer ontnomen. Maar dat was slechts een symptoom. Ik kon doorgaan met mijn werk.
It is only when we realize that life is taking us nowhere that it begins to have meaning..
P.D. Ouspensky
Wat mij betreft gaat dat onderzoek gewoon door via andere wegen. Zo ondersteun ik het Astrologie onderzoek (ADB astrology research) project met tijd en middelen. Inmiddels heeft dat ook geleid tot open source software om de meest waarschijnlijke enneatypen voor een bepaalde dag en uur te kunnen berekenen met astrologische algoritmen die u naar wens of eigen bevindingen aanpassen kan.
GitHub - dildeolupbiten/TkEnneagram: TkEnneagram is a Python program that calculates Enneagram scores of persons based on astrological statistics. See also this youtube channel: dildeolupbiten.
A good example would be: Lucebert.jpg.
Met dit op astrologische statistieken gebaseerde algoritme dat uit het jaar 2010 stamt had ik volgens vriend en vijand op het nu gesloten Enneagram Board Forum van Don Riso and Hudson “slechts” een hitrate van een op de twee. Dus dat kon dus nooit kloppen omdat hun guru's (en zijzelf) wel in 90% van de gevallen gelijk hadden. Maar hoe wisten ze dat? Was dat op basis van aan de ook hen bekende onvolledige astrologische statistieken waar ik me slechts op baseerde? Of op basis van de likes die ze natuurlijk kregen? En wat zegt dat over een dergelijke beweging? Is het dan een geloof of wetenschap?
Ik trap natuurlijk een open deur in als ik stel dat pure enneatypen niet bestaan. Die bestaan slechts als karikaturen in enneagramboeken zoals Rabbi Hanna Nathans eens mooi zei. En om die reden is Donald Trump nog steeds geen Koning David. Hij is slechts een poging daartoe. Maar nog steeds en in dat opzicht mislukt Schepsel.
Wie een enneagram-test doet zal dus altijd op meerdere typen scoren, al dan niet volgens een bepaald patroon met vleugels, rust- en stresspunten.
We zien dergelijke verwachte enneapatronen zowel in de voorspellingen als in de voorbeelden terug. Zo heeft de uitgesproken type 8 Baas Hans Becker ook een duidelijke 7 vleugel en heeft de typische 7 Levensgenieter Erica Terpstra ook een 8 en een mystieke 5 kant. En bij veel vieren en vijven vraag ik me af of ze nu een 4w5 voeler of 5w4 denker zijn. Afgezien van wat mijn algoritmen hierover beweren. Merkwaardig genoeg scoren die twijfelgevallen ook opvallend vaak op de onbestemde 9.
Veel mensen vinden typeren maar niets. Je legt mensen ermee vast en hun levenspatroon wordt ineens saai en voorspelbaar. Iemand zou hier zelfs misbruik van kunnen maken. Andere stellen dat er ook nog zoiets bestaat als een afbeeldingsverbod. Je mag zoiets goddelijks als een mens niet vastleggen.
Dat alles kan in theorie waar zijn, maar ik verwacht niet dat het lukt om een persoon vast te leggen op zoiets simpels als het enneagram, zelfs al zou het plaatje toevallig treffen. Bovendien legt het enneagram de mens niet vast, ze toont alleen maar enkele aspecten van de robot machine in ons aan.
Ten aanzien van het afbeeldingsverbod realiseer ik me dat we aldoor, zowel bewust al onbewust, mentale beelden van onszelf (zelfbeeld) en anderen maken. Ook al leggen we die niet expliciet op papier of op doek vast. En of we de ander tegenover ons of ons zelfbeeld nu haten, loven, vrezen of liefhebben, beelden maken we toch. En daar is op zich niets mis mee. Zo zijn we nu eenmaal gemaakt. Alleen met iemand tegenover ons leren we onszelf kennen. Zonder het lief en leed van een relatie gebeurt er niets. Zonder prikkels kan niets groeien.
Mijn enneatyperingen zijn niet bedoeld om mensen vast te leggen. Het gaat me erom om de negen verschillende perspectieven op de wereld van het enneagram beter te leren zien. Daarnaast is dit hele project voor mij een test van de astrologie. Het enneagram belooft ons immers evenals de astrologie een soort wegenkaart te geven die ons kan helpen de onbewuste zienswijzen, behoeften en motieven van onszelf en anderen beter te leren herkennen en begrijpen. Het doel ervan is zelfkennis en transformatie. En dat begint natuurlijk bij het herkennen van de balk in je eigen oog.
Dat is ook de essentie van het kentheoretische kernprobleem waar de mens die zichzelf onderzoekt op stuit: De vier blinden leiden de blinden. Pythagoras profeteerde dat 1+2+3+4 weer eenheid geeft (10/1), oftewel net als bij het enneagram ligt de de waarheid in het midden van de cirkel. Maar je kunt dat pas inzien als je het helikopterperspectief inneemt en boven jezelf (Zeitgeist, conditionering) kunt uitstijgen.
Op http://www.helpdeskweb.nl/gemistdownloader/ staat het programma Uitzending Gemist Downloader. Hiermee kunt u de uitzendingen op uw harde schijf opslaan. U kunt de filmpjes comprimeren en verkleinen zodat u ze op een mobieltje af kunt afspelen. Vanwege het auteursrecht is dit natuurlijk alleen voor privé-gebruik toegestaan.
Ik heb gemerkt dat het erg prettig is om bepaalde gezichtsuitdrukkingen, uitspraken en intonaties even terug te kunnen spoelen. Want het komt vaak voor dat ik dergelijke signalen maar half of onbewust oppik, maar dat de film dan al weer doorgedraaid is, zodat ik er niet bij stil kan staan.
En in dat fenomeen herken ik de diepere waarheid van een uitspraak van Parmenides, dat de werkelijkheid zo vluchtig is dat je er aldoor overheen loopt. Want je staat te weinig stil bij het magische dat er aldoor op ieder moment, binnen en buiten je gebeurt.
Deze teksten mogen niet worden gewijzigd, vermenigvuldigd of voor commerciële doeleinden worden gebruikt zonder toestemming van de auteur.
©
Sjoerd Visser
(2010)